Liệu trong cái đầu nhỏ xíu của những đứa trẻ nghĩ gì nhỉ ⁉️

Nhiều lúc bố mẹ rơi vào hoàn cảnh dở khóc dở cười với những cách ứng xử khó hiểu của con mỗi ngày. Như khi có một đứa trẻ đến nhà chơi nhưng mỗi khi thấy bé kia cầm cái gì lên chơi, con mình cũng chạy đến giật ôm hết vào người và hét "của mình", thậm chí còn đánh bạn hoặc khóc ăn vạ. Một tình huống khác là trẻ luôn khăng khăng đòi làm điều trẻ muốn cho bằng được, ai đụng vào đều khóc thét và ăn vạ.

Liệu trong cái đầu nhỏ xíu ấy nghĩ gì cơ nhỉ? Chắc cũng nhiều bố mẹ từng thắc mắc như vậy. Thật ra những điều trẻ con nghĩ rất thú vị và vô cùng đáng yêu trong thế giới dễ thương và nó không giống như cách người lớn chúng ta nghĩ. Trẻ không hề có trải nghiệm sống như chúng ta, trẻ không có đủ ngôn ngữ để diễn đạt như chúng ta, nhưng cách nghĩ của trẻ là chân thật và tập trung hơn chúng ta nhiều. Chúng thực sự nghĩ giản đơn lắm.

👶 "Của mình!" 

Nó đơn thuần chỉ cho mọi người biết về thứ sở hữu của trẻ, không mang ý nghĩa nào như cách người lớn hiểu là ích kỉ hay không biết chia sẻ. Với người lớn do suy nghĩ của họ mà tự làm họ cảm thấy ngại hay lo lắng con ích kỷ, thậm chí họ đã la mắng, đánh, ép 1 đứa trẻ phải chia sẻ. Thực ra nó không cần thiết, thậm chí làm ảnh hưởng đến phát triển của con. Khi đứa trẻ chưa sẵn sàng chia sẻ, ta không nên ép con làm vì con chưa hiểu về tính sở hữu và hiện diện bản thân. Ép buộc 1 đứa trẻ phải chia sẻ chỉ làm con hiểu sai về nó. Đây là cách con hiểu sai "tại sao mẹ lại bắt mình chia sẻ cái của mình"

Thực ra, hiểu biết về tính sở hữu là 1 phần phát triển quan trọng và đầu tiên của sự chia sẻ sau này. Đầu tiên trẻ phải nhận ra bản thân là trung tâm và những thứ trẻ có (tính sở hữu bắt đầu). Khi đó, trẻ nhận ra sự tồn tại của người khác và dần biết chia sẻ cái trẻ có. Vậy, bạn đã hiểu tại sao trẻ cần hiểu cái mình có trước tiên rồi đó. 

💌 Cách đáp ứng với con: đơn giản bỏ qua các lời nói đó. Đừng dùng các lời nói như "kệ nó đi, nó giữ của lắm". Mà hãy giúp con nhận ra chia sẻ thông qua trò chơi chuyền bóng hay đồ chơi với cả nhà. Khi đó, con nhận ra sự mất đi của món đồ rồi lại có lại nó như 1 cách con nhận ra sự tồn tại của mọi người và mọi thứ xung quanh.

👶 "Con tự làm được!"

Trẻ có thể không nói rõ là "con tự làm được" hoặc không vì chưa biết nói, nhưng sẽ để lại dấu hiệu để bạn có thể nhận ra như bé cố làm gì đó, con sẽ phản ứng bực tức hay khó chịu ngay. Đó là thông điệp rõ ràng "con tự làm được". Lúc này bạn có thể nghĩ "sao không để mẹ giúp thì có nhanh hơn không?" Nhưng trẻ con không nghĩ như vậy, cái con muốn không phải là kết quả nhanh hay chậm, mà là nỗ lực của mình. Điều mà con đang nghĩ thực sự là "con nhìn thấy mẹ làm rồi con có thể làm được". Suy nghĩ này của con rất quan trọng vì nó giúp con phát triển khả năng bắt chước và nỗ lực đạt được mục tiêu. Việc xen vào của bé chỉ đang "cướp" lấy mục tiêu của con và lại tiếp tục cho con thấy "bạn làm được" chứ không phải co và phản ứng lại bạn là điều dễ hiểu. 

💌 Cách đáp ứng khá đơn giản: Biết là bạn nôn nóng làm giúp con cho nhanh, nhưng đừng vội cướp nỗ lực của con. Vì khi bạn vội giúp ngay con sẽ phản ứng mạnh và sẽ biến thành hành vi "đổ thừa" và con không học được gì. Bạn nên cho con thời gian để tự làm và hướng dẫn con những bước nhỏ mà con có thể dễ dàng theo và làm được. Khi làm được, khích lệ con bằng lời khen và đánh tay chúc mừng với nhau như cách công nhận thành quả của con.

👶 "không, không chịu"

Nó có thể là tình huống thường gặp nhất khi con đang chơi cái gì, hay đang lựa đòi mua cái gì. Đỉnh điểm là nằm lăn ra đất ăn vạ và khóc thét. Có lẽ lúc này bạn nghĩ "nó làm gì vậy, lăn khóc ra đường". Nhưng, thực ra con cho bạn thông điệp rõ ràng "con không muốn đi, con muốn ở đây chơi nữa" hoặc "con không muốn cái đó, con muốn cái kia hoặc tất cả".

💌 Cách đáp ứng: Nếu tình huống rơi vào đỉnh điểm (lăn ra khóc ăn vạ), thì đầu tiên hãy cho con có thời gian giải tỏa hết cảm xúc đang có bằng cách dẫn hay bế con sang 1 nơi không bị đau hoặc không làm phiền người khác (VD, dẫn ra ngoài, hoặc bế ra ngoài) và nói với con "con ở đây khóc và mẹ sẽ ngồi đây đợi con, khi khóc xong và nín hẳn thì nói mẹ nghe!".   Thực ra việc đợi là cách để con nhận ra tình huống của bản thân và sẽ sớm giúp con thoát khỏi tình huống khó khăn hiện tại. Do đó, con sẽ sớm nín khóc bằng việc cho biết bạn sẽ đợi để nghe con nói hơn là bằng lời nói mắng chửi hay đánh đau - cách mà chỉ làm trẻ khóc lớn hơn hay nín khóc trong ấm ức. Nếu tình huống chưa xảy ra đỉnh điểm, thì ngay từ sớm trước khi tình huống diễn ra bạn nên cho con tự lựa chọn quyết định của mình. VD, như "con có 3 phút kết thúc chơi và đi về, mẹ bấm giờ nhé!" hoặc "con có 2 phút để quyết định mua 1 món, mẹ bấm giờ. Nếu sau đó con không quyết định chúng ta sẽ ra về không có món nào được mua". Cách trao quyền tự chủ cho trẻ là cách khôn ngoan vì trẻ con là rất giỏi trong việc đánh giá và lựa chọn điều tốt nhất cho bản thân.